Ursula

Ursula Le Guin, bilim kurgu kraliçesi olarak anılsa da realist kurgudan şiire, çocuk kitaplarından fantastik edebiyatın farklı alt türlerine pek çok alandan eserler verdi. Çıkartabildiği farklı sesler kendi yollarını bulunca, farklı türlere ait farklı üsluplar geliştirdi. Bu geniş yelpaze nedeniyle “edebi balkanizasyon” eleştirisi de aldı ve kimi zaman da edebiyat dünyasının hak ettiği derinlikli analizinden uzak kaldığı oldu. Bazı önemsediği eserlerinin çocuk kitabı yaftasından sıyrılması zaman aldı. Ona bakan gözler farklı şeyler görürken, Le Guin sadece romancı olarak anılmak istediğini tekrar tekrar söyledi. Eserleri; sosyoloji, antropoloji, mitoloji, felsefe ve psikoloji ile ilişkideydi. Bu nedenle, ana akım bilim kurgudan uzak görüldü ve türler arası üslubu bilim kurgunun yumuşak formu olarak tanımlandı – yeri geldi türün kimi kalantor yazarları tarafından diğer türler ve formlarla ilişkisi eleştirildi. Başta pejoratif kullanılan yumuşak bilim kurgu ifadesi bir bilim kurgu alt dalı olarak zamanla yerleşti. Ancak çoğu eleştirmen onu, bilim kurgunun bir alt dalına kondurmaktansa bilim kurguyu da içinde barındıran daha büyük bir şemsiye olan spekülatif kurgu alanının temsilcilerinden kabul eder. Yazdığı ve beslendiği alanların bolluğu ve türler arasılığı nedeniyle bu geniş tanım ona daha çok yakıştı ve üzerine yapıştı.

Ursula Le Guin’i kaybedeli neredeyse üç sene olacak ancak çağımızın dinamiklerine uygun türler arası üretimi ve çağımızın “yeni” ile bozuk ilişkisini-ilişkisizliğini aşan üretim gücüyle Le Guin daha uzun yıllar meyveleri toplanacak bir ağaç gibi edebiyat bahçesinin verimli bir köşesinde bizimle olacak.  Bu ay Kararsız Okur’a Le Guin’i etkileyen yazarlar ve düşünürler ile Le Guin’den etkilenen yazarları taşıdık ve bunları bizim Le Guin’in eserleri seçkimiz ile buluşturduk.

Kaynak: sabitfikir Ekim 2020, Kararsız Okur-idefix